Het ontdooien van de permafrost, een van de meest zichtbare manifestaties van de wereldwijde klimaatverandering, is een proces met ingrijpende gevolgen voor natuurlijke systemen en menselijke activiteiten. Dit proces biedt zowel nieuwe uitdagingen als kansen voor de Arctische en subarctische regio’s en voor de wereld.
Het eerste en meest directe gevolg van het ontdooien van de permafrost is de verandering van het landschap. Deze gebieden, die van oudsher ruig en stabiel waren, zijn nu onderhevig aan vervorming, aardverschuivingen en andere geomorfologische veranderingen, wat resulteert in de vernietiging van infrastructuur, wegen, woon- en industriële gebouwen. Dit geldt vooral voor landen als Rusland, Canada en de VS (staat Alaska), waar grote gebieden bedekt zijn met permafrost.
Het volgende belangrijke aspect is de uitstoot van broeikasgassen, vooral methaan, een van de krachtigste broeikasgassen. Permafrost bevat enorme voorraden organische koolstof die, omdat ze bevroren waren, niet deelnamen aan de koolstofcyclus. Het ontdooien ervan leidt tot afbraak van organisch materiaal en, als gevolg daarvan, tot een toename van de uitstoot van methaan en kooldioxide in de atmosfeer, wat het broeikaseffect versterkt en het klimaat verder opwarmt.
Daarnaast kan het ontdooien van permafrost leiden tot ernstige veranderingen in de hydrologische regimes van de regio’s. Het water dat vrijkomt bij het ontdooien kan leiden tot een afname van de hoeveelheid water die vrijkomt bij het ontdooien. Het water dat vrijkomt bij het ontdooien kan leiden tot veranderingen in rivierbeddingen, meer rivieroverstromingen en, als gevolg daarvan, verstoring van de watervoorziening en overstroming van nederzettingen en landbouwgrond. Dit heeft weer gevolgen voor de landbouw en de beschikbaarheid van zoet water, een essentiële hulpbron in het Noordpoolgebied.